Gri Pasaport Kimlere Verilir? Devlet Temsili ile Vatandaşlık Arasındaki İnce Çizgi Pasaportlar, yalnızca bir seyahat belgesi değil; aynı zamanda bir kimlik göstergesidir. Devletler, vatandaşlarına farklı renklerde pasaportlar vererek onların statüsünü, görevini veya temsil gücünü belirler. Türkiye’de de bu durum dört ana kategoriye ayrılır: bordo (umuma mahsus), yeşil (hususi), gri (hizmet), ve siyah (diplomatik) pasaportlar. Bu yazının odağında yer alan gri pasaport yani hizmet pasaportu, hem tarihsel hem de hukuki açıdan özel bir statüye sahiptir. Gri Pasaportun Tarihsel Kökeni Gri pasaportun kökeni, Cumhuriyet’in bürokratik yapılanmasıyla birlikte şekillenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası temsili güçlendikçe, sadece diplomatların değil; kamu hizmeti amacıyla yurtdışına giden memurların…
Yorum BırakKategori: Makaleler
Aşağıda, tarihçi bakış açısıyla ele alınmış, geçmişten bugüne bağ kurmaya çalışan bir anlatımla “Full Gross Market kimin?” sorusunu odağa alan özgün bir blog yazısı yer alıyor: — Bir Tarihçinin Not Defterinden: Perakendede Dönüşümün İzleri Tarihçi olarak işe genellikle şöyle başlarım: bugün olan neyse, onun tohumları dün atılmıştır. Finans, ticaret ve toplum arasındaki ilişkiler, her bir köşe taşında bugüne dair ipuçları saklar. Bu bağlamda, “Full Gross Market kimin?” sorusu, yalnızca bir marka kimliği sorusu değildir; perakende tarihimizdeki kırılma anlarını, sermaye birikimi süreçlerini ve tüketici davranışındaki evrimleri anlamaya yönelmiş bir pencere gibidir. Perakende sektörü, tarih boyunca toplumsal dönüşümlere tanıklık etmiştir: köyden kente…
Yorum BırakHarç Parası Ödenmezse Ne Olur? Bilimin en güzel yanı, merakla başlar. Bir sorunun cevabını ararken sadece “ne olur?” değil, “neden olur?” sorusunu da sorarız. Üniversitelerdeki harç parası konusu da aslında bu merakın içinde yer alıyor. Her yıl binlerce öğrenci kayıt döneminde aynı soruyu soruyor: “Harç parası ödenmezse ne olur?” Bu yazıda, sadece yönetmeliklerden değil, aynı zamanda sosyal bilimlerin penceresinden bakarak bu konuyu inceleyeceğiz. Çünkü harç parası, sadece bir ödeme değil; eğitim sisteminin sürdürülebilirliğini, öğrencinin psikolojik motivasyonunu ve toplumsal eşitliği de etkileyen bir mekanizmadır. Harç Parası Nedir? Bilimsel Bir Bakış Bilimsel olarak bakıldığında, harç parası üniversitelerin mali sürdürülebilirliğini destekleyen bir “katkı…
6 YorumKüresel Göçün Ekonomik Anatomisi: En Çok Gurbetçi Hangi Ülkede Var? Bir ekonomist olarak, her zaman şunu düşünürüm: kaynaklar sınırlıdır, ancak insan arzuları sınırsızdır. Bu basit gerçek, ekonominin temelini oluşturur. Fakat insanın sadece maddi değil, duygusal ve sosyal bir varlık olduğunu da unutmamak gerekir. İşte bu nedenle, “en çok gurbetçi hangi ülkede var?” sorusu yalnızca nüfus istatistiklerine dair bir veri değil; aynı zamanda ekonomik tercihlerin, fırsat maliyetlerinin ve küresel refah arayışının bir yansımasıdır. Göç, bireylerin daha iyi bir yaşam arayışında yaptıkları en radikal ekonomik seçimlerden biridir. Ekonomik Kaynakların Dağılımı ve Göçün İtici Gücü Ekonomi, kıt kaynakların en verimli şekilde nasıl kullanılacağını…
4 Yorumİngilizcede Ödev Yapmak Ne Anlama Gelir? Bir Antropolojik Perspektif Her kültür, hayatın sıradan gibi görünen anlarında bile derin anlamlar ve gelenekler barındırır. Antropologlar olarak, bir toplumun farklı uygulamalarını, ritüellerini ve sembollerini inceleyerek, insan deneyiminin çok katmanlı yapısını keşfetmeye çalışırız. Bugün ise, farklı bir bakış açısı ile sıradan bir faaliyet olan “ödev yapmak” üzerine bir keşfe çıkacağız. İngilizce “homework” terimi, dilin ve kültürün birleşiminde nasıl farklı anlamlar taşır? Bunu anlamak, sadece bir akademik alışkanlığın ötesine geçmeyi gerektirir. Gelin, bu kültürel pratiği bir antropolojik bakış açısıyla ele alalım. Ödev Yapmak: Kültürün İfadesi Olarak Akademik Sorumluluk Ödev yapmak, tüm dünyada öğrencilerin günlük yaşamlarının…
8 YorumGökdelen Diğer Adı Nedir? Öğrenmenin Kat Kat Yükselen Yapısına Pedagojik Bir Bakış Bir eğitimci olarak her yeni kavramın, insan zihninde yeni bir kat inşa ettiğini gözlemlemişimdir. Öğrenmek, tıpkı bir gökdelen inşa etmeye benzer: her kat bir deneyimdir, her pencere bir bakış açısı. Bu nedenle, “Gökdelen diğer adı nedir?” sorusu yalnızca dilsel bir merak değildir; aynı zamanda öğrenmenin yapısına, bilgi inşasının doğasına dair derin bir pedagojik çağrıdır. Dil, insanın düşünce biçimini şekillendiren bir araçtır. Bir kavramın diğer adını öğrenmek, aslında o kavramın anlam katmanlarını yeniden keşfetmektir. Eğitim, işte tam da bu keşfin rehberliğini yapar: kelimeler arasında köprüler kurar, bilgiyi bireyin yaşamına…
8 YorumBilimsel merakla söylüyorum: Günlük hayatımızda neredeyse herkesin kullandığı ama kimsenin derinlemesine düşünmediği bazı kelimeler var. “Siftah” bunlardan biri. Her sabah dükkanını açan bir esnafın dilinde, pazardaki satıcının duasında, hatta bugünün dijital ekonomisinde bile yankılanan bir kavram. Ama hiç düşündünüz mü; ‘Siftahı ne demek?’ derken aslında neye dokunuyoruz? Sadece ilk satıştan mı bahsediyoruz, yoksa insan beyninin motivasyon sistemine kadar uzanan bir davranış koduna mı? Siftah kelimesinin kökeni ve anlam katmanları Siftah kelimesi, Arapça kökenli “feth” yani “açmak” fiilinden türemiştir. Zamanla Türkçede “ilk açılış, işe başlama, ilk kazanç” anlamlarını kazanmıştır. Osmanlı döneminde “siftah etmek”, bir esnafın günün ilk satışını yapması, hem bereketin…
6 YorumGevrek Kilo Verdirir Mi? Tarihsel Bir Perspektiften Bakış Geçmişin İzinde: Gevrek ve İnsanlığın Beslenme Serüveni Bir tarihçi olarak, hep merak etmişimdir: İnsanlar yüzyıllar boyunca nasıl beslendiler, ne yediler ve yemek alışkanlıkları zaman içinde nasıl şekillendi? Gevrek, Türk mutfağının en sevilen lezzetlerinden biridir. Peki, günümüzde çoğu kişi tarafından sağlıklı bir atıştırmalık olarak tercih edilen gevrek, aslında gerçekten kilo vermeye yardımcı olur mu? Bu soruya yanıt ararken, geçmişten bugüne kadar gelen toplumsal dönüşümleri, beslenme alışkanlıklarını ve kırılma noktalarını göz önünde bulundurmak faydalı olacaktır. Gelin, bu merak uyandıran soruyu daha geniş bir perspektiften inceleyelim. Geçmişte Beslenme ve Kilo Kavramı Yüzyıllar önce, insanlar temel…
8 YorumBoş Sandalye Tekniği: Felsefi Bir Yansıma Bir Filozofun Gözünden: Varoluşun Boş Sandalyeye Dönüşü Felsefe, insanın kendini ve çevresini anlamaya çalıştığı bir yolculuktur. Bu yolculuk, bazen soyut düşüncelerle, bazen de daha somut pratiklerle şekillenir. Boş sandalye tekniği, psikoterapi ve psikolojik danışmanlıkta, bireyin içsel çatışmalarını, duygusal ifadelerini ve kendini tanıma sürecini dışa vurmasına yardımcı olan bir yöntemdir. Ancak, bu tekniği sadece bir terapötik araç olarak görmek, ona dair felsefi derinliği kaçırmak olurdu. Boş sandalye, tıpkı bir ayna gibi, bireyin kendisine bakmasına ve varoluşunu sorgulamasına olanak tanır. Bu tekniği felsefi bir bakış açısıyla ele almak, insanın etik, epistemolojik ve ontolojik sorularla yüzleşmesini sağlayabilir.…
Yorum BırakHelal Gıda Sertifikasını Kim Veriyor? Geleceğe Dair Vizyoner Bir Bakış Gıda sektöründe “helal” kavramı, hızla büyüyen ve giderek daha fazla önem kazanan bir alan haline geldi. Bugünlerde market raflarında helal sertifikalı ürünlere rastlamak sıradan bir şey. Ancak, bu sertifikaların nereden geldiği ve gelecekte bu sertifikaların nasıl şekilleneceği hakkında düşündüğünüzde, aslında pek çok sorunun daha derin bir cevaba ihtiyacı olduğunu fark ediyorsunuz. Gelecek, helal gıda sertifikasyonunun sınırlarını nasıl şekillendirecek? Hangi kurumlar bu sertifikaları verecek? Belki de, bu soruların cevabı, sadece gıda sektörü için değil, toplumsal ve ekonomik yapılar için de büyük bir etki yaratacak. Hadi gelin, bu konuyu biraz derinlemesine irdeleyelim…
Yorum Bırak